ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ ΣΙΝΕΜΑ

26 Σεπτ.

Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Όσοι έχουν δει τη σειρά του Σούπερμαν, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο, «Σούπερμαν, η επιστροφή», θα έχουν παρατηρήσει ότι ο βασικός κορμός παραμένει ο ίδιος: ο Σούπερμαν είναι ένας εξωγήινος, κάτι σα μεσσίας, ερωτεύεται, αλλά ξέρει τόσο να υποχωρεί στον ερωτά του όπως και να σώζει, την τελευταία στιγμή, τους ανθρώπους. Σε όλες τις περιπτώσεις δε γερνά, δεν περνά μέρα από πάνω του, δεν πεθαίνει εκτός αν…

superman returns foto1

Στην πρώτη εκδοχή του «Σούπερμαν» (1978), σε σκηνοθεσία Ρίτσαρντ Ντόνερ (Richard Donner) και με πρωταγωνιστές τους Μάρλον Μπράντο (Marlon Brado), στον πατέρα του Σούπερμαν, και τον Κρίστοφερ Ριβ (Christopher Reeve), στο Σούπερμαν και στον Κλαρκ Κεντ, έχουμε την πρώτη προσέγγιση. Ο συγγραφέας του είναι ο Μάριο Πούζο (Mario Puzo). Το 1939 αυτός ο χαρακτήρας, σε κόμικ, δημιουργήθηκε από τους Τζέρι Σίγκελ (Jerry Siegel) και Τζο Σάστερ (Joe Shuster). Περίπου 40 χρόνια αργότερα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο.

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε πότε αυτός ο χαρακτήρας μπήκε στη ζωή των Αμερικάνων και πότε στη ζωή της παγκόσμιας κοινωνίας. Το 1939 είναι η χρονιά που η αμερικάνικη κοινωνία έχει περισσότερη ανάγκη παρά ποτέ την ψυχολογική δύναμη που έρχεται από έναν ήρωα που θα έχει την ιδιότητα του μεσσία, που θα μπορεί να σώσει το έθνος και που θα είναι η ομπρέλα ενός κράτους που ετοιμάζεται να μπει στην περιπέτεια του πολέμου. Τη δεκαετία του 1970 ο ψυχρός πόλεμος βρίσκεται στο απόγειό του και οι τεταμένες σχέσεις Δύσης και Ανατολής θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια μεγάλη σύγκρουση, οι τοπικές συγκρούσεις, σε διάφορα κράτη, ήταν ήδη γεγονός. Ακόμη μια φορά ο κόσμος έχει ανάγκη από προστασία.

superman returns foto2

Που κολλάει όμως η επιστροφή του Σούπερμαν; Στην ταινία «Σούπερμαν, η επιστροφή» («Sperman returns»), 2006, σε σκηνοθεσία του Μπράιαν Σίνγκερ (Bryan Singer), θα δούμε τον Μπρέντον Ρουθ (Brandon Routh), να ενσαρκώνει τον χαρακτήρα του Σούπερμαν και του Κλαρκ Κεντ, έχουμε την αυθεντική ιστορία σε επανάληψη και τον απολογισμό της τόσο μεγάλης απουσίας του Σούπερμαν από τη γη. Τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι άνθρωποι έχουν γίνει πιο νευρικοί, πιο φωνακλάδες και η αγαπημένη του συζεί με κάποιον, με τον οποίο έχει και παιδί. Πολύ περισσότερο έχει γράψει ένα άρθρο με τίτλο «Γιατί η ανθρωπότητα δε χρειάζεται το Σούπερμαν», με αυτό έχει κερδίσει το βραβείο Πούλιτζερ. Αυτό πληγώνει το Σούπερμαν. Στην αρχή δεν καταλαβαίνουμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της συναισθηματικής κατάπτωσης του σούπερ ήρωά μας.

Τα εφέ είναι γνωστά. Σε αυτή την ταινία έχουμε να δούμε μια άλλη πλευρά του Σούπερμαν: τον ψυχικό του κόσμο. Αισθάνεται την ανάγκη να δει τη θετή μητέρα του, θέλει να προστατεύσει τη Λόις. Μόλις έχει έρθει από τον κατεστραμμένο πλανήτη του, αισθάνεται μόνος του. Έχει γίνει πιο άνθρωπος και έχει χάσει την ικανότητά του να υπολογίζει με ψυχρό τρόπο τον κίνδυνο, έχει γίνει υπερόπτης. Ακόμα και αυτός που τα βλέπει όλα, σαν ένας νέος θεός Ήλιος, άρα κορυφαίος θεός, ο Ίσις, ο Δίας, ο Χριστός, ο Βούδας, ο Αλλάχ…, ακόμα και αυτός δε βλέπει τον κίνδυνο που έρχεται από τον αιώνιο εχθρό του, το Λεξ Λούθορ. Παρά το πασιφανές του ηλεκτρικού μπλακάουτ, δεν καταλαβαίνει ότι ο αντίπαλός κάτι κακό ετοιμάζει και προτιμά να κάνει μικρά θαύματα, κάτι σαν επίδειξη της δύναμής του. Την ίδια στιγμή η Λόις επιμένει στη σπουδαιότητα αυτού του μπλακάουτ.

Τι έχει ανάγκη ο Σούπερμαν; Νομίζω ότι έχει ανάγκη αυτό που κάθε άνθρωπος ζητά, ψάχνει και εναγωνίως αναζητά: την αγάπη. Είναι αυτό που του λείπει και αυτό που δεν έχει καταφέρει να κερδίσει από το κοινό, από όλη την ανθρωπότητα, που το θαυμάζει και τον αγαπά, αλλά στην πράξη, δε βιώνει την αγάπη, άμεση αναφορά στον ανεκπλήρωτο έρωτά του με τη Λόις. Ψυχικά νοσεί και δεν μπορεί να θεραπευτεί από τις ανθρώπινες νευρώσεις του. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να βρει τις συντεταγμένες του, σαν ένα ον μέσα στην κοινωνία, το στόχο του, το αναφερόμενό του. Βλέπουμε ότι ο Σούπερμαν κατεβαίνει από τον ουρανό και είναι έτοιμος να πάθει. Προσεγγίζει τη μοίρα του Χριστού, αφού γίνει άνθρωπος θα πάθει για να μπορέσει να κερδίσει ξανά το θρόνο του στο Πάνθεον.

superman returns foto3

Ο αντίπαλός του τον νικά. Είναι σχεδόν νεκρός. Πεθαίνει γιατί η ίδια η δύναμή του προσπαθεί να αναδομήσει τον ίδιο τον εαυτό της, με έναν οργιαστικό ρυθμό που, τελικά, κόβει την ίδια την ανάσα του μύθου-ανθρώπου. Το κρύσταλλο είναι η σωτηρία και η κατάρα του. Εδώ έχουμε τη δεύτερη πολύ σοβαρή παράμετρο. Ο Σούπερμαν μόνος του δεν μπορεί να τα καταφέρει τόσο καλά, έχει ανάγκη τους ανθρώπους. Ας θυμηθούμε ότι οι άνθρωποι δεν είναι κακοί, απλά δε βλέπουν το φως, σε αυτό θα τους βοηθήσει, αυτή ήταν η αποστολή του, σύμφωνα με τον πατέρα του. Η Λόις το βοηθά, μαζί με το σύντροφό της και το γιο της, ο οποίος παίρνει δύναμη από τον κρύσταλλο, χωρίς όμως να την έχει βιώσει. Θα πρέπει να την καταλάβει και να πάρει δύναμη από τον πνευματικό του κόσμο. Στο κοινό πεδίο του βουδισμού, του χριστιανισμού όπου εισχωρεί ο ανιμισμός, η παλιά θρησκεία, εκεί ακριβώς εστιάζει αυτή η ταινία. Το θείο και ο άνθρωπος ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ολοκληρωθεί η συμπαντική δύναμη.

[youtube:http://www.youtube.com/watch?v=v4IOoyrfi0s%5D

Η ταινία τελειώνει έτσι όπως αρχίζει η πρώτη. Ο Σούπερμαν δίνει τη σκυτάλη στο γιο της Λόις, τον ορίζει αντικαταστάτη του, το βοηθά να βιώσει αυτή τη δύναμη που του προσφέρεται. Πότε όμως; Αυτό είναι το ανοιχτό ερώτημα που η ταινία αφήνει στο θεατή να φανταστεί, να μην μπορεί να απαντήσει, απλά να περιμένει τη συνέχεια. Ξεφεύγει από την πεπατημένη των ταινιών του Σούπερμαν και, κατά κάποιο τρόπο, απομυθοποιεί το μύθο.

ΣΟΥΠΕΡΜΑΝ, Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

(SUPERMAN RETURNS)

Σκηνοθεσία: Bryan Singer

Σενάριο: Michael Dougherty, Dan Harris, Bryan Singer, Jerry Siegel, Joe Shuster

Φωτογραφία: Newton Thomas Sigel

Μοντάζ: Elliot Graham, John Ottman

Μουσική: John Ottman

Ήχος: Erik Aadahl, Craig Berkey, Christopher Aud

Κοστούμια: Louise Mingenbach

Σκηνικά: Brian Dusting

Καλλιτεχνική διεύθυνση: Hugh Bateup

Ειδικά εφέ: Neil Corbould, David Young

Οπτικά εφέ: Grant Adam, Christine Albers, Christopher Antoniou, Hunter Athey

Παίζουν: Brandon Routh (Σούπερμαν, Κλαρκ Κεντ), Kate Bosworth (Λοίς Λέιν), Kevin Spacey (Λεξ Λούθορ), James Marsden (Ρίτσαρντ Γουάιτ), Parker Rosey (Κίτι Κοβάλσκι), Frank Langella (Πέρι Γουάιτ), Sam Huntington (Τζίμι Όλσεν), Eva Marie Saint (Μάρθα Κεντ), Marlon Brando (Τζορ-Ελ, ήχος αρχείου), Kal Penn (Στάνφορντ), Tristan Lake Leabu (Τζέισον Γουάιτ)

Παραγωγή: Gilbert Adler, Stephen Jones, Lone Orleans, Jon Peters, Bryan Singer

Εταιρείες παραγωγής: Warner Bros, Legendary Pictures, Peters Entertainment, Bad Hat Harry Productions, D C Comics, Red Sun Productions

Έτος παραγωγής: 2006

Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ

Χρώμα: έγχρωμο

Aspect ratio: 2.35:1

Διάρκεια: 154΄

Είδος: δράσης, περιπέτειας, φαντασίας

Ημερομηνία εξόδου: 7/9/2006.

Γιάννης Φραγκούλης

Κατάλογος κριτικών ταινιών

Σχολιάστε